dinsdag 28 oktober 2008

Ankie Peypers (1928-2008)


Afgelopen vrijdag overleed dichteres Ankie Peypers in Frankrijk, waar ze al jaren woonde met haar vriendin, de beeldend kunstenares An Dekker.
Peypers begon haar werkzame leven als journaliste bij het radicaal-socialistische blad De Vlam; later zou ze overstappen naar het sociaal-democratische Het Vrije Volk. Ze werd vooral bekend als feministe – ze was oprichter van het blad Surplus. Haar sociale betrokkenheid uitte zich echter niet alleen in het schrijven over en strijden tegen de achtergestelde positie van vrouwen; zo was ze vanaf 1976 voorzitter van het PEN Centrum Nederland, ook was ze jarenlang voorzitter van het Centrum voor Chileense Cultuur en werkte ze met tbs’ers in de Van Mesdagkliniek in Groningen. Ze werd bij een breder publiek bekend in de jaren zestig door haar optreden in het radioprogramma Hou Je aan Je Woord, waaraan ook Godfried Bomans, Hella Haasse en Victor van Vriesland hun medewerking verleenden.
Hoewel Ankie Peypers al in 1946 debuteerde als dichteres met de bundel Zeventien, verscheen haar officiële debuut, October, in 1951. In totaal publiceerde ze, naast enkele prozawerken, zo’n twintig bundels met vaak geëngageerde poëzie. In 1999 verscheen haar laatste bundel Op even dagen even leven; na publicatie waarvan ze niet ophield met dichten: in ieder geval in 2000 dichtte ze nog - op verzoek van het Nationaal Comité 4 en 5 mei schreef ze herdenkingsgedichten. Haar laatste publieke optreden als dichteres was op 10 juni 2008 bij het Zeeuwse festival Park en Poëzie in Middelburg:



Haar bundel tussen tekst en uitleg (Uitgeverij Contact, Amsterdam 1968) besluit met het volgende gedicht, waarmee we Ankie Peypers zichzelf uitgeleide laten doen:

later
als ik krom en kribbig
gekrompen ben tot vel over been
tot knisterende gebaren die
halverwege blijven steken
fladderende ogen
die nergens op rusten
als mijn praten het heeft opgegeven
lijnen tussen de dingen te trekken
zal ik dan kunnen zeggen

jaja proeven wonen in je tong zwarte
gaten jazeker wonen in je gewoonte
in zoals je het wilde ja proeven
een roos inslikken hoe hij ruikt
en de geboorte in je buik nadoen ja
proeven hoe je beweegt in dat oog zwarte
gaten jazeker ’s nachts wakker worden
zoals je in bed zat nog half van daarginds
dat was schrijven

Geen opmerkingen: