Lezendarisch 2009 [2]

Vandaag het één na laatste boek dat ik mee had naar Schiermonnikoog: Jerry Goossens – Vreeland (Uitgeverij De Arbeiderspers, Amsterdam/Antwerpen 2008). Een roman “inclusief soundtrack”: “Freeland” door “The Group”. Tja. Ik had dit werk gelukkig aangeschaft zonder al te hooggespannen verwachtingen, als lekker vakantieboek ter ontspanning; en bovendien wil ik natuurlijk een beetje op de hoogte blijven van de nieuwe Nederlandstalige literatuur. Over het literaire gehalte van deze roman

het volgende. De compositie is krankzinnig: het opeens wisselen van vertelperspectief en de plotselinge flashbacks zijn kunstgrepen die geen ander doel hebben dan het de schrijver op de makkelijkste manier in staat stellen om bepaalde informatie nog even onder de pet te houden teneinde de spanningsboog van het verhaal te kunnen oprekken. Op zinsniveau strijden om voorrang: clichés en slechte beeldspraken (“En al die tijd gleden zijn ogen als natte sponzen over haar borsten.” [p. 27]; “het product Meike Edelkoorts moest een glimmende, uit hard plastic gegoten, luxe, soft-core sekspop worden; een karikatuur van het meisje dat ze was, waarbij haar seksualiteit werd uitvergroot als de neus aan het mombakkes van een politicus op een spotprent.” [p. 29]). Het verhaal is bijzonder onwaarschijnlijk (one-hit-wonder van jaren her gaat naar Afghanistan om de moordenaars van zijn neefje eigenhandig terecht te stellen) – dat hoeft geen probleem te zijn natuurlijk, maar nergens uit het boek blijkt dat het bedoeld is als onwaarschijnlijk. En de psychologie is hier en daar ronduit lachwekkend: een in Nederland beroemde welgevormde jongejuffrouw die zich in een minibikini laat fotograferen voor de cover van een ranzig weekblad (Goossens was trouwens enige tijd adjunct-hoodredacteur van de Revu), voelt zich korte tijd later bevrijd door het dragen van een boerka (“dit is een magisch kledingstuk, een object uit een sprookjesboek. Als ik het draag heb ik het gevoel volstrekt onzichtbaar te zijn.” [p. 232]) en besluit zich in het door de taliban geregeerde Afghanistan te vestigen.
Om positief te eindigen: wie een boek zoekt om zich bij te ontspannen, en zich niet druk maakt om clichés, mislukte beeldspraken, een onwaarschijnlijk verhaal, psychologie van lik-mijn-vestje en compositorische onmacht; hij of zij vindt deze roman wellicht best aardig.

Bij het boek hoort een cd: “Freeland: songs inspired by the novel Vreeland. Composed by Spinvis, Maurits Westerik (GEM), Anne Soldaat (Daryll-Ann / Do-the-undo), Marien Dorleijn (Moss) and Ronald Visser (Comedown / Faraways). Performed by The Group.”
The Group bestaat uit: Ronald Visser, Anne Soldaat, Maurits Westerik, Cor van Ingen, Jeroen Kleijn en “Additional musician” Marien Dorleijn.
Ik heb het schijfje zojuist beluisterd. Tja. Ik ben blij dat ik geen muziekrecensent ben.